Haberler

image

ÇOCUKLARA ÖLÜM HABERİ VERMEK

Çocuklar için bu durumun anlaşılması ne kadar zorlayıcı ise yetişkinler için de bu durumu çocuğa anlatmak o kadar zorlayıcıdır.

Ölüm haberini nasıl vereceğinizle ilgili zorlanmanız ve  zihninizde bir çok sorunun olması oldukça anlaşılır bir durumdur.
Ölüm haberi güvenli ve sakin bir yerde; çocuğun tanıdığı, güvendiği ve sonrasında yanında olabilecek bir yetişkin tarafından verilmelidir.

Dürüst olun:  Bu haberi vermenin sizin için de zor olduğundan bahsedebilirsiniz. Eğer şartlar uygunsa ölüm haberini vermeyi geciktirmeyin ve yalan söylemeyin.

Net olun: Çocuğa yaşına uygun açık ve basit bir dil kullanarak gerçeği söylemek önemlidir. Üstü kapalı ifadelerden ve belirsiz bir dil kullanmaktan kaçının çünkü bu, çocuğun kafasını karıştırabilir olup biteni kavramasını zorlaştırabilir.

Yaşa uygun dil kullanın: Çocuğun yaşına ve gelişim düzeyine uygun bir dil kullanın.

12 yaş altı çocuklar; soyut kavramları anlamakta güçlük çekebilirler. Ölüm haberini verirken ‘’kaybettik/melek oldu/ Allah yanına aldı’’ gibi ifadeler kullanmak çocukların durumu anlamasını zorlaştırabilir. Daha somut ve açık ifadelerle anlatmak ve ölüm kelimesini kullanmak önemlidir. Çocuğa öncesinde ölüm hakkında ne bildiğini sorup onun bilgisi üzerinden doğa olaylarını örnek vererek (çiçeğin solması, hayvanların ölmesi vs.)  açıklayabilirsiniz. İnancınıza göre teselli edip açıklama yapabilirsiniz (ör. ‘Onun için dua edersen bunu hissedebilir’)

12 yaş üstü çocuklar; soyut kavramları daha iyi anlayabilir fakat yine çocuğa duygusal olarak eşlik eden, şefkatli bir tutumla yaklaşın ve soruları varsa yanıtlamaya çalışın.

Çocukların ölümü anlamlandırması ve kabullenmesi zaman alabilir. Size tekrar tekrar soru sorabilirler. Şefkatle ve sabırla sorularını cevaplamaya çalışın.

Bir dizi duyguya hazırlıklı olun: Çocuklar üzüntü, öfke, kafa karışıklığı ve inkar gibi çeşitli şekillerde tepki verebilir veya tepkisiz kalabilir, bir şey olmamış gibi davranabilirler. Sorularını yanıtlamaya çalışın, güven ve destek sağlamaya hazır olun. ‘Sen abisin/ablasın güçlü olmalısın’, ‘O da senin üzülmeni istemezdi’ gibi çocukların duygularını ifade etmesini engelleyen cümleleri kullanmayın. ‘Üzülebilirsin, ağlayabilirsin’ gibi ifadelerle çocuğun  duygularını gösterebileceği  alan açın.

Cenaze töreni:  Cenazeye gelme kararını çocuğun tercihine bırakabilirsiniz fakat öncesinde törenle ilgili çocuğun yaşına uygun bilgi verilmelidir. (Ör. orada vedalaşmak için toplanacağız ve onun için dua edeceğiz). Sonrasında  çocuğun istediği zaman mezarlık ziyaretine gidilmesi önerilmektedir.

Güvence verin:

Çocuklar gelecekte ne olacağıyla ilgili endişe duyabilirler. Güvende olduklarını ve yanında olmak için çabalayacağınızı söyleyin. Onlara sevildikleri ve bu zor zamanlarda onlara yardım edecek insanlar olduğu konusunda güvence verin.

Günlük rutinlerin devam etmesi çocukta güven hissini pekiştirecektir. Mümkün olduğunca gündelik hayatınıza devam edin ve buna çocuğu da dahil edin.

Gerekirse profesyonel yardım alın: Çocuklar yaşadıkları kayıpla başa çıkmakta giderek daha fazla zorlanma yaşıyorsa ve süreç uzuyorsa bir ruh sağlığı uzmanından yardım almak yararlı olabilir.

Bir çocuğa yakınlarının ölümünü anlatmak herkes için zorlayıcı bir deneyimdir.

Bunun kolay bir yolu olmadığı için üzgünüz.

Çocuğun duygularına alan açarken kendi duygularınıza bakmayı da ihmal etmeyin.  Kendinize de aynı hassasiyet, şefkat ve anlayışla yaklaşın.